分类： 见习翻译

注：翻译练习采用的新约原文是Byzantine Textform 2018

原文：

Τῇ ἐπαύριον ἠθέλησεν ἐξελθεῖν εἰς τὴν Γαλιλαίαν, καὶ εὑρίσκει Φίλιππον, καὶ λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς, Ἀκολούθει μοι. Ἦν δὲ ὁ Φίλιππος ἀπὸ Βηθσαϊδά, ἐκ τῆς πόλεως Ἀνδρέου καὶ Πέτρου. Εὑρίσκει Φίλιππος τὸν Ναθαναήλ, καὶ λέγει αὐτῷ, Ὃν ἔγραψεν Μωσῆς ἐν τῷ νόμῳ καὶ οἱ προφῆται εὑρήκαμεν, Ἰησοῦν τὸν υἱὸν τοῦ Ἰωσὴφ τὸν ἀπὸ Ναζαρέτ. Καὶ εἶπεν αὐτῷ Ναθαναήλ, Ἐκ Ναζαρὲτ δύναταί τι ἀγαθὸν εἶναι; Λέγει αὐτῷ Φίλιππος, Ἔρχου καὶ ἴδε. Εἶδεν ὁ Ἰησοῦς τὸν Ναθαναὴλ ἐρχόμενον πρὸς αὐτόν, καὶ λέγει περὶ αὐτοῦ, Ἴδε ἀληθῶς Ἰσραηλίτης, ἐν ᾧ δόλος οὐκ ἔστιν. Λέγει αὐτῷ Ναθαναήλ, Πόθεν με γινώσκεις; Ἀπεκρίθη Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῷ, Πρὸ τοῦ σε Φίλιππον φωνῆσαι, ὄντα ὑπὸ τὴν συκῆν, εἶδόν σε. Ἀπεκρίθη Ναθαναὴλ καὶ λέγει αὐτῷ, Ῥαββί, σὺ εἶ ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ, σὺ εἶ ὁ βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ. Ἀπεκρίθη Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῷ, Ὅτι εἶπόν σοι, Εἶδόν σε ὑποκάτω τῆς συκῆς, πιστεύεις; Μείζω τούτων ὄψει. Καὶ λέγει αὐτῷ, Ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἀπ’ ἄρτι ὄψεσθε τὸν οὐρανὸν ἀνεῳγότα, καὶ τοὺς ἀγγέλους τοῦ θεοῦ ἀναβαίνοντας καὶ καταβαίνοντας ἐπὶ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου.

（约翰福音1:43-51，已删除节号以使文本脉络不割裂）

43-51节的字面翻译应该是：

次日，耶稣想要离开去加利利，遇到腓力，耶稣对他说：“来跟从我！”这腓力来自伯赛大，出于安德烈和彼得之城。腓力找到拿但业，就对他说：“摩西在律法中所写的和先知所记的那一位我们遇见了，就是来自拿撒勒的约瑟的儿子耶稣。”拿但业就对他说：“出于拿撒勒的能有什么好的吗？”腓力对他说：“过来看！”耶稣看见拿但业向他走来，就论及他说：“看！真以色列人，他里面没有诡诈。”拿但业对他说：“你从哪里知道我？”耶稣对他回答说：“在腓力叫你之前，在无花果树下，我就看见你了。”拿但业回答对他说：“拉比，你是上帝的儿子，你是以色列的王。”耶稣回答对他说：“因为我对你说‘在无花果树下面我看见你’，你就信吗？你将要看见比这些更大的事。”又对他说：“我实实在在的告诉你们，自此你们将要看见天开了，神的使者上去下来在人子之上。”

译文

注：翻译练习采用的新约原文是Byzantine Textform 2018

原文：

Τῇ ἐπαύριον πάλιν εἱστήκει ὁ Ἰωάννης, καὶ ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ δύο• καὶ ἐμβλέψας τῷ Ἰησοῦ περιπατοῦντι, λέγει, Ἴδε ὁ ἀμνὸς τοῦ θεοῦ. Καὶ ἤκουσαν αὐτοῦ οἱ δύο μαθηταὶ λαλοῦντος, καὶ ἠκολούθησαν τῷ Ἰησοῦ. Στραφεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς καὶ θεασάμενος αὐτοὺς ἀκολουθοῦντας, λέγει αὐτοῖς, Τί ζητεῖτε; Οἱ δὲ εἶπον αὐτῷ, Ῥαββί – ὃ λέγεται ἑρμηνευόμενον, Διδάσκαλε – ποῦ μένεις; Λέγει αὐτοῖς, Ἔρχεσθε καὶ ἴδετε. Ἦλθον καὶ εἶδον ποῦ μένει• καὶ παρ’ αὐτῷ ἔμειναν τὴν ἡμέραν ἐκείνην• ὥρα ἦν ὡς δεκάτη. Ἦν Ἀνδρέας ὁ ἀδελφὸς Σίμωνος Πέτρου εἷς ἐκ τῶν δύο τῶν ἀκουσάντων παρὰ Ἰωάννου καὶ ἀκολουθησάντων αὐτῷ. Εὑρίσκει οὗτος πρῶτος τὸν ἀδελφὸν τὸν ἴδιον Σίμωνα, καὶ λέγει αὐτῷ, Εὑρήκαμεν τὸν Μεσίαν – ὅ ἐστιν μεθερμηνευόμενον, χριστός. Καὶ ἤγαγεν αὐτὸν πρὸς τὸν Ἰησοῦν. Ἐμβλέψας αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν, Σὺ εἶ Σίμων ὁ υἱὸς Ἰωνᾶ• σὺ κληθήσῃ Κηφᾶς – ὃ ἑρμηνεύεται Πέτρος.

（约翰福音1:35-42，已删除节号以使文本脉络不割裂）

35-42节的字面翻译应该是：

又次日约翰与两个门徒站立，看见耶稣行走，说：“看哪！上帝的羔羊。”他的两个门徒听见这话，就跟从了耶稣。然后耶稣转身，看见他们跟着，就对他们说：“你们要什么？”。他们对他说：“拉比（‘拉比’翻译出来就是‘老师’），在哪里住？”耶稣对他们说：“你们来看。”他们就去看他在哪里住，他们那一天就和他一起住。那时约是第十点钟。听见约翰说的而跟从耶稣的那两个人，一个是西门彼得的兄弟安德烈。他先找着自己的兄弟西门，对他说：“我们找着弥赛亚了（‘弥赛亚’翻译出来就是‘基督’）。”然后领他到耶稣面前。耶稣看着他说：“你是约拿的儿子西门，你要叫矶法（‘矶法’翻译出来就是‘彼得’）。”

注：翻译练习采用的新约原文是Byzantine Textform 2018

原文：

Τῇ ἐπαύριον βλέπει τὸν Ἰησοῦν ἐρχόμενον πρὸς αὐτόν, καὶ λέγει, Ἴδε ὁ ἀμνὸς τοῦ θεοῦ, ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου. Οὗτός ἐστιν περὶ οὗ ἐγὼ εἶπον, Ὀπίσω μου ἔρχεται ἀνὴρ ὃς ἔμπροσθέν μου γέγονεν, ὅτι πρῶτός μου ἦν. Κἀγὼ οὐκ ᾔδειν αὐτόν• ἀλλ’ ἵνα φανερωθῇ τῷ Ἰσραήλ, διὰ τοῦτο ἦλθον ἐγὼ ἐν τῷ ὕδατι βαπτίζων. Καὶ ἐμαρτύρησεν Ἰωάννης λέγων ὅτι Τεθέαμαι τὸ πνεῦμα καταβαῖνον ὡσεὶ περιστερὰν ἐξ οὐρανοῦ, καὶ ἔμεινεν ἐπ’ αὐτόν. Κἀγὼ οὐκ ᾔδειν αὐτόν• ἀλλ’ ὁ πέμψας με βαπτίζειν ἐν ὕδατι, ἐκεῖνός μοι εἶπεν, Ἐφ’ ὃν ἂν ἴδῃς τὸ πνεῦμα καταβαῖνον καὶ μένον ἐπ’ αὐτόν, οὗτός ἐστιν ὁ βαπτίζων ἐν πνεύματι ἁγίῳ. Κἀγὼ ἑώρακα, καὶ μεμαρτύρηκα ὅτι οὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ.

（约翰福音1:29-34，已删除节号以使文本脉络不割裂）

29-34节的字面翻译应该是：

次日，他看到耶稣来到他这里，就说：“看哪！上帝的羔羊，那除去世人罪孽的！”此人就是论到他我曾说：“一人在我以后来，却在我之前就有了，因他本来在我之先。甚至我也曾不认识他，但为要叫他显明于以色列人，因此我来用水施洗。”且约翰做见证说：“我曾看见圣灵降下,仿佛鸽子自天停留在他上。甚至我也曾不认识他，而那差遣我用水施洗的，那位对我说：‘你看见圣灵降下且停留在谁上面，这人就是用圣灵施洗的。’且我看见了，就证明这是上帝的儿子。”

译文

注：翻译练习采用的新约原文是Byzantine Textform 2018

Καὶ αὕτη ἐστὶν ἡ μαρτυρία τοῦ Ἰωάννου, ὅτε ἀπέστειλαν οἱ Ἰουδαῖοι ἐξ Ἱεροσολύμων ἱερεῖς καὶ Λευΐτας ἵνα ἐρωτήσωσιν αὐτόν, Σὺ τίς εἶ; Καὶ ὡμολόγησεν, καὶ οὐκ ἠρνήσατο• καὶ ὡμολόγησεν ὅτι Οὐκ εἰμὶ ἐγὼ ὁ χριστός. Καὶ ἠρώτησαν αὐτόν, Τί οὖν; Ἠλίας εἶ σύ; Καὶ λέγει, Οὐκ εἰμί. Ὁ προφήτης εἶ σύ; Καὶ ἀπεκρίθη, Οὔ. Εἶπον οὖν αὐτῷ, Τίς εἶ; Ἵνα ἀπόκρισιν δῶμεν τοῖς πέμψασιν ἡμᾶς. Τί λέγεις περὶ σεαυτοῦ; Ἔφη, Ἐγὼ φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ, Εὐθύνατε τὴν ὁδὸν κυρίου, καθὼς εἶπεν Ἠσαΐας ὁ προφήτης. Καὶ οἱ ἀπεσταλμένοι ἦσαν ἐκ τῶν Φαρισαίων. Καὶ ἠρώτησαν αὐτόν, καὶ εἶπον αὐτῷ, Τί οὖν βαπτίζεις, εἰ σὺ οὐκ εἶ ὁ χριστός, οὔτε Ἠλίας, οὔτε ὁ προφήτης; Ἀπεκρίθη αὐτοῖς ὁ Ἰωάννης λέγων, Ἐγὼ βαπτίζω ἐν ὕδατι• μέσος δὲ ὑμῶν ἕστηκεν ὃν ὑμεῖς οὐκ οἴδατε. Αὐτός ἐστιν ὁ ὀπίσω μου ἐρχόμενος, ὃς ἔμπροσθέν μου γέγονεν• οὗ ἐγὼ οὐκ εἰμὶ ἄξιος ἵνα λύσω αὐτοῦ τὸν ἱμάντα τοῦ ὑποδήματος. Ταῦτα ἐν Βηθανίᾳ ἐγένετο πέραν τοῦ Ἰορδάνου, ὅπου ἦν Ἰωάννης βαπτίζων.

（约翰福音1:19-28，已删除节号以使文本脉络不割裂）

这是约翰的见证：当犹太人从耶路撒冷差遣祭司和利未人来问他说：“你是谁？”他就承认说，并不否认，承认说：“我不是基督。”他们又问他说：“如此你是谁？你是以利亚吗？”他说：“我不是。”“你是那先知吗？”他回答：“不是。”于是他们对他说：“你是谁？好让我们给差遣我们的人回复。关于你自己，你说你是谁？”他说：“我就是那在旷野有声音喊叫：‘你们要修直主的路’正如先知以赛亚所说。”这些被差之人是出自法利赛人。他们就问询他说：“若你不是基督，也非以利亚，又非那先知，那么你为何施洗呢？”约翰回复他们说：“我藉水施洗，在你们中间站着的，是你们不认识的。他是在我以后来的，却在我之前就有了，我是不配于解开他鞋子的鞋带的。”这些事发生在约翰施洗的约旦河外的伯大尼。

19-28节的字面翻译

注：翻译练习采用的新约原文是Byzantine Textform 2018

Καὶ ὁ λόγος σὰρξ ἐγένετο, καὶ ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν – καὶ ἐθεασάμεθα τὴν δόξαν αὐτοῦ, δόξαν ὡς μονογενοῦς παρὰ πατρός – πλήρης χάριτος καὶ ἀληθείας. Ἰωάννης μαρτυρεῖ περὶ αὐτοῦ, καὶ κέκραγεν λέγων, Οὗτος ἦν ὃν εἶπον, Ὁ ὀπίσω μου ἐρχόμενος ἔμπροσθέν μου γέγονεν• ὅτι πρῶτός μου ἦν. Καὶ ἐκ τοῦ πληρώματος αὐτοῦ ἡμεῖς πάντες ἐλάβομεν, καὶ χάριν ἀντὶ χάριτος. Ὅτι ὁ νόμος διὰ Μωσέως ἐδόθη, ἡ χάρις καὶ ἡ ἀλήθεια διὰ Ἰησοῦ χριστοῦ ἐγένετο. Θεὸν οὐδεὶς ἑώρακεν πώποτε• ὁ μονογενὴς υἱός, ὁ ὢν εἰς τὸν κόλπον τοῦ πατρός, ἐκεῖνος ἐξηγήσατο.

（约翰福音1:14-18，已删除节号以使文本脉络不割裂）

道成了肉身，住在我们中间（我们见过他的荣耀，如同从父而来独一者之荣耀），充满了恩典与真理。约翰为他做见证，喊着说：“这就是我曾说‘那在我以后来的成了在我之前的，因他本在我之先。’”从他的丰盛里，我们都领受了，且恩上加恩。因律法是藉摩西而赐下，恩典和真理乃由耶稣基督而来。从来无人见过上帝，唯在父怀里的独生子[1]将上帝彰显。

14-18节的字面翻译

• ὁ μονογενὴς υἱός，这段经文有异文，NA28或USB系列的文本是 μονογενὴς θεὸς，可翻译为“独一上帝”。所以可译为“唯在父怀里的独生上帝将上帝彰显”。可参考NA28或USB 5th的校勘栏。此练习采用教会传统的 ὁ μονογενὴς υἱός。

注：翻译练习采用的新约原文是Byzantine Textform 2018

Εἰς τὰ ἴδια ἦλθεν[1], καὶ οἱ ἴδιοι αὐτὸν οὐ παρέλαβον[2]. Ὅσοι δὲ ἔλαβον αὐτόν, ἔδωκεν αὐτοῖς ἐξουσίαν τέκνα θεοῦ γενέσθαι, τοῖς πιστεύουσιν εἰς[3] τὸ ὄνομα αὐτοῦ• [4]οἳ οὐκ ἐξ αἱμάτων, οὐδὲ ἐκ θελήματος σαρκός, οὐδὲ ἐκ θελήματος ἀνδρός, ἀλλ’ ἐκ θεοῦ ἐγεννήθησαν[5].

约翰福音1:11-13，已删除节号以使文本脉络不割裂

11-13节的字面翻译应该是：

他来到自己的[地方]，他自己的[人]却不接受他。但凡接受他的，就是信靠他名的人，他就赐他们做上帝儿女的权柄。他们不出自血脉，也不出自情欲，亦不出自人意，乃出自上帝而生。

约翰福音1.11-13，习练译文

译注：

1. 原文无“地方”一词， ἴδια在此处是形容词做名词用，译为“自己的东西”。可指“地方”，也可指后文的“人”
2. Παρέλαβον 接受，在此翻译为“接受”，乃是考虑了之前的“自己的”的形容词名词用法。若联合地方和人的理解，“接受”的翻译较为合适。
3. “相信”在新约中多跟随一个 εἰς ，强调信靠之意。但翻译为“信入”则无必要，中文亦无如此表达的传统。
4. 这个句子分为三个子句，从语法角度和合本的翻译与此处翻译练习的译文都无问题。
5. οἳ οὐκ ἐξ αἱμάτων, οὐδὲ ἐκ θελήματος σαρκός, οὐδὲ ἐκ θελήματος ἀνδρός, ἀλλ’ ἐκ θεοῦ ἐγεννήθησαν。这里是一个排比句，来强调最后一个子句中的“出自上帝而生”，此译文可简单理解 为从上帝而生。“血脉”一词在此翻译则是强调这样的人是突破传统犹太人的血统观念的。此举前三个子句都无“生”字，最后一个子句才有，更是明确前三者的情况不是成为上帝儿女的正确途径，出自上帝而生，才是正确途径，由信靠上帝之子之名而获得此权柄。

注：翻译练习采用的新约原文是Byzantine Textform 2018

Ἐγένετο^[1] ἄνθρωπος ἀπεσταλμένος παρὰ θεοῦ, ὄνομα αὐτῷ^[2] Ἰωάννης. Οὗτος ἦλθεν εἰς μαρτυρίαν, ἵνα μαρτυρήσῃ περὶ τοῦ φωτός, ἵνα πάντες πιστεύσωσιν δι’ αὐτοῦ. Οὐκ ἦν ἐκεῖνος τὸ φῶς, ἀλλ’ ἵνα μαρτυρήσῃ περὶ τοῦ φωτός. Ἦν τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν, ὃ φωτίζει πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον. Ἐν τῷ κόσμῳ ἦν, καὶ ὁ κόσμος δι’ αὐτοῦ ἐγένετο, καὶ ὁ κόσμος αὐτὸν οὐκ ἔγνω.

约翰福音1:6-10，已删除节号以使文本脉络不割裂

有一人受差于上帝，名叫约翰。他来为要做见证，特要为光做见证，以致众人藉他而信。他不是那光，乃特要为光做见证。那光是真的，照亮一切生在世上之人。他在世界之中，世界亦藉他而有，世界却不认识他。

约翰福音1.6-10，翻译练习译文

1. Ἐγένετο 该词在这里做上下文转接用，可译为“有”。
2. ὄνομα αὐτῷ 那时希腊文的惯用用法，用来描述一个人的名词。可译为“名叫”

注：翻译练习采用的新约原文是Byzantine Textform 2018

Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ λόγος, καὶ ὁ λόγος ἦν πρὸς τὸν θεόν, καὶ θεὸς ἦν ὁ λόγος. Οὗτος ἦν ἐν ἀρχῇ πρὸς τὸν θεόν. Πάντα δι’ αὐτοῦ ἐγένετο, καὶ χωρὶς αὐτοῦ ἐγένετο οὐδὲ ἓν ὃ γέγονεν. Ἐν αὐτῷ ζωὴ ἦν, καὶ ἡ ζωὴ ἦν τὸ φῶς τῶν ἀνθρώπων, καὶ τὸ φῶς ἐν τῇ σκοτίᾳ φαίνει, καὶ ἡ σκοτία αὐτὸ οὐ κατέλαβεν.

John 1.1-5

太初^[1]道已存，这道与上帝同在^[2]，此道乃具上帝之本性^[3]。这位[道]太初与上帝同在，万物藉他而造^[4]，且凡被造的无一不藉他而造成^[5]。生命在他之内，这生命乃人之光，此光照耀于黑暗之中，黑暗却不胜过^[6]他。

约翰福音1.1-5 译文

1. Ἐν ἀρχῇ，这个介词短语与约翰一书1.1节使用的（ἀπ’ ἀρχῆς）是不一样的，一书所强调的是“从”，时间已被创造；而约翰福音的介词短语显然是要把读者带入到上帝的永恒之中（ἐν），以窥得永恒上帝在时间未有之先那存有之奥秘。和合本翻译甚妙，约翰福音译为“太初”，约翰一书译为“起初”。
2. πρὸς ，介词，朝向或趋向之意，后接宾格，可理解为 同在。但此处经文强调的是 道与上帝极为亲密的关系，面对面的关系。
3. Καὶ θεὸς ῇν ὸ λόγος. 耶和华见证人的《新世界译本》翻译为“道是个神”是一个语法通过，但对于经文上下文无法通过的翻译。θεὸς此处没有冠词，可译为无定冠词的“一个神”，或者强调本质属性。显然约翰在此处的用词，规避了希腊文中的“神性”一词（因神性一词在希腊文语境中并非指独一神才具有的特性，中文类似），而是以事物本质描述的用法来描述道的属性是与上帝一致。用词可谓讲究。
4. Πάντα δι’ αὐτοῦ ἐγένετο. πάντα是πας的中性复数形式，但γένετο是第三人称单数形式，这并非语法错误，而是那时期希腊文的惯用用法。
5. 约翰福音1.3节的句号问题。这是经文传抄与释经学上都会讨论的一个话题。初代教父，甚至改教时期的加尔文都谈及该话题（加尔文在其约翰福音注释中有谈及）。一般认为有两种意见：（一）句号在 ὃ γέγονεν 的后面，所以ὃ γέγονεν 第三节的内容，一般的译本都采用这种传统的句点方式。（二）句号在 ὃ γέγονεν 的前面，所以 ὃ γέγονεν 是第四节的内容。自Aland在NA27开始采用此种意见，只有较为激进的且偏于否定教会传统的译本会采用此意见。首先，早期的抄本都是没有标点的，为此该问题有成为历史悬案的可能。第二种意见无法较好的确定经文的内涵，且有演化为万物有灵（第二种意见的第四节翻译是：生命在一切被造物之中…，显然这是不符合常理的，但对万物有灵者是接受的）的支持证据，亚流曾以第二种翻译来支持他的圣灵被造论。虽第二意见的支持者认为从诗文脉络来说，更为合适，但其实若仔细推敲约翰福音前5节的诗文脉络，第一种意见反而合适诗文的表达且意思相当明确。此生命乃圣子独有的永恒生命，起初亚当和夏娃持有之，后因罪失落掉了。为此，习者采纳传统的第一种意见。（可以看到经文推敲的细节到什么程度）。
6. Κατέλαβεν，这个词在和合本翻译为“接收”，旨在强调的是黑暗对光的拒绝。原文所要强调的是圣子道成肉身进入世界，黑暗并非只是被动的拒绝，黑暗还想杀死光明。此词的含义丰富，可译为“接收”，“胜过”，“掌握”，“了解”等，习者认为“胜过”意义更为合适，描绘了黑暗对光的抵挡的本质，但光必然得胜。