之前写过一篇“彼得责备耶稣”,今天对照马太又有一些有意思的理解,写在这里。这篇更是印证了当彼得听闻拉比谈及自己的使命时的复杂心情。 (希腊文本使用 Byzantine text form 2018)
原文如下(为行文之便,也包含了21和23节):
[Mat 16:21] Ἀπὸ τότε ἤρξατο ὁ Ἰησοῦς δεικνύειν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ ὅτι δεῖ αὐτὸν ἀπελθεῖν εἰς Ἱεροσόλυμα, καὶ πολλὰ παθεῖν ἀπὸ τῶν πρεσβυτέρων καὶ ἀρχιερέων καὶ γραμματέων, καὶ ἀποκτανθῆναι, καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἐγερθῆναι.[Mat 16:22] Καὶ προσλαβόμενος αὐτὸν ὁ Πέτρος ἤρξατο ἐπιτιμᾷν αὐτῷ λέγων, Ἵλεώς σοι, κύριε· οὐ μὴ ἔσται σοι τοῦτο.[Mat 16:23] Ὁ δὲ στραφεὶς εἶπεν τῷ Πέτρῳ, Ὕπαγε ὀπίσω μου, Σατανᾶ, σκάνδαλόν μου εἶ· ὅτι οὐ φρονεῖς τὰ τοῦ θεοῦ, ἀλλὰ τὰ τῶν ἀνθρώπων.
上面加粗加色的词按照顺序分别为
- ἐπιτιμᾷν,责备。指彼得再听到拉比述说使命时,对耶稣直接的责备。
- Ἵλεώς σοι,这句话是要重点分析解释的,见下文。
- εἶπεν,这个词的意思是“说”。联合马可的经文,其实是责备的语气。
Ἵλεώς σοι 是一个当时常用的短句,用来表达“愿上主怜悯你”这个意思。
我们和合本翻译为“万不可如此”,是一个意译的翻译。
如果直接翻译为“愿上主怜悯你”,那是一个更具有冲击力的翻译。因为彼得在耶稣谈及自己使命时,认为自己的老师错到一个地步,需要上主的怜悯!
当然这的确是当时的一句俗语,要表达谈及的事情不会发生。
你可以尝试读读直接的译文,是完全不同的冲击力。